Senkron ve Asenkron Makinenin Statorları Karakter Olarak Aynı Mıdır? | Stator Yapıları ve Karşılaştırılması
Buna cevaben evet diyebiliriz. Senkron
makine de bir döner alan makinesidir. Statoru yapı ve karakter olarak asenkron
makine ile birebirdir. İkisinde de açılmış oluklara düzgün şekilde
yerleştirilmiş manyetik alanı yüksek iletkenler vardır. Bu iletkenlerin uçları
kısa devre edilerek kutup çiftleri elde edilir. Bu saclar preslenerek oluklara
yerleştirilir. Stator ve statorda bulunan çok fazlı endüvi sargısı yapısı
asenkron makinedeki gibidir farkı yoktur.
Senkron makinenin stator oluklarına iletkenlerin
yerleştirilmesi, bobinajcılık.
Asenkron makine stator yapısı olukları
ve yine aynı şekilde yerleştirilmiş gövdeden izole edilmiş iletkenler.
Bu iki
makinenin ikisinde de stator sargılarında alternatif gerilim vardır. Hem motor
hem generatör olarak çalışırken üzerinde bir alternatif akımdan bahsedebiliriz.
Her iki makinede stator gövdesi alüminyum ve pikten yapılmıştır. Silisli sac
yalıtımı kolay, isteklere iyi cevap veren, ucuz, hafif olduğu için her iki
makine tipinde de kullanılır. Yine aynı şekilde her iki makinede de stator
manyetik malzemesinin değişken manyetik akı içinde bulunmasının neden olacağı
demir kayıplarını azaltmak için, yaklaşık 0.5mm kalınlığındaki silisyumlu saçların
paketlenmesi ile oluşturulur.
Asenkron
makine ile senkron makinenin statorunu ayıran tek özellik, senkron makinede
stator manyetik alanı döner alan devrine eşittir fakat asenkron makinelerde
stator manyetik alanı döner alan devrinden büyüktür. Yapı, mantık, kullanım,
görsel, pratik olarak aynı işlevleri görmektedir. Makinenin asenkron ya da
senkron olabilmesi daha çok rotor ile ilgilidir.Her makine çeşidinde stator
stabildir farkı ve isimlendirmeyi rotor üstlenir.Her iki makinede de motor
olarak çalıştıracaksak statoruna üç faz gerilimi uygularız, generatör olarak
çalıştıracaksak statorundan üç faz gerilimi alırız.
İki makinede
de stator dış yapısı itibariyle yuvarlaktır içerdeki iletkenleri sarar ve hem
darbelere karşı korur hem de açısal olarak düzgün bir gerilim indüklenmesini
sağlar. Her iki makinede de sürtünmeyi
azaltmak için iletkenler özenle sarılıp oluklara tam yerleştirilir ve yuvarlak
şeklini alır. Yapılan bir yanlış sürtünme oluşturacak vantilasyonu bozacak motora
zarar verecektir bu yüzden her iki makinede de geometrik yapısı itibariyle
stator aynıdır.
Stator saclarının
meydana getirdiği sac paketi eksenel yönde soğumayı kolaylaştırmak için
paketlere ayrılır.
Stator sac paketi, stator sargılarını taşıyan ve manyetik akıyı
ileten kısımdır. Sacların yüzleri, ince bir yalıtkan lak tabakası ile kaplanır.Bunlar
arasında uygun profiller konarak radyal kanallar bırakılır. Kayıpları azaltmak
için her iki makine tipinde de saclar çoğu kez tavlanır. Saçlar laklandıktan
sonra genellikle 170-360 °C sıcaklıkta fırınlarda kurutulur. Lakların sacın her
iki yüzeyinde kullanılması halinde, sac kalınlığı 8-25 µm kadar artar.Özel
uygulamalar hariç her iki makinede böyledir ve elzemdir.
Sonuç: Bütün makine tiplerinde stator
sabittir.Makinenin tipini rotorun tipi belirler en basitinden buradan
anlayabiliriz.Stator her iki makine çeşidinde de istisnai durumlar hariç
durağan kısımdır.Yapı olarak her ikisinde de aynıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder
Okuduğunuzu değerlendirir misiniz?